ظرایف سلوکی
چند دستور کاربردی جهت ِاصلاح حضور ِقلب :
نکته اول
پنج دقیقه ، قبل از شروع نماز ، در سجاده خویش بنشینید و در عظمت تکلم خالق با مخلوق تفکر نمایید و متذکر شوید که امر مهمی را می خواهید انجام دهید.
نکته دوم
در نماز ، اختیاراً توجه تان را به چیز دیگر ندهید و اگر غیر اختیاری به موضوع ِدیگری متوجه شدید ، دو مرتبه به توجه ِسابق تان برگردید تا در نهایت در تمام نماز ، با او حاضر گردید !
همچنین لازم است که بدانیم ، این امر ، نیازمند تمرین و ممارست جدی دارد و ما قرار است با داشتن حضور قلب مان ، نفس ناطقه ای بسازیم که در تمام ابدیت با او روبرو و رفیق باشیم و با بایستی با این صلوات ، تا ابد زندگی نماییم ؛ پس وسعت حضور ِهر نماز را به وسعت وجود قیامت تان بدانید !
نکته دوم
در نماز ، نیازی نیست که به معانی توجه کنید ؛ مگر ما در هنگام تکلم با دیگران ، به الفاظ و معانی توجه داریم ؟! خیر ؛ ما تنها توجه مان را به سمت مخاطب جلب می کنیم و الفاظ و معانی ، خود به زبان مان جاری میگردد!
آری ؛ اگر هنگام تکلم متوجه ِ معانی باشیم ، از مخاطب خود غافل خواهیم شد !
لذاست که آن عارف در جواب ِکسی که به ایشان عرض کرده بود ، در تمام نماز متوجه معانی هستم ، فرموده بود : پس تو کی نماز می خوانی !؟
نکته ی سوم
اذکار و سُوَری را که در نماز میخوانیم ، هر چند وقت یک بار ، تغییر دهید تا از حجاب ِ اینکه الفاظ نماز را از روی عادت بگوییم ، خارج شویم !
نکته چهارم
رعایت آداب نماز و مستحبات آن ، در حاضر شدن قلب ، بسیار موثر است .
همچنین خود را مقید کنید که تمام افعال نماز را با آرامش و صدایی آرام و لحنی خوش بخوانید و یک لحظه ، چشم تان را از روی مهر بر ندارید.
نکته پنجم
گفتن اذان و اقامه در حضور قلب بسیار موثر است و خیال سالک را در جمع کردن خواطر ، جمع می کند !
نکته ششم
ذهن انسان ، بسیار لجباز است ؛ و زمانی که متوجه شود که می خواهیم او را از خواطر خالی سازیم ، شروع به لجن پراکنی و خلق ِخیالات متعدده می نماید ؛ پس یکی از بهترین طرق در جهت اصلاح ، این است که به آن بی محلی کنید و بود و نبود خیالات برای شما فرقی نداشته باشد و بدانیم که اگر در فکر ِمبارزه ، با تک تک آن ها برآییم ، قطعا شکست خواهیم خورد ؛ هر چند که شکست در بدست اوردن ِ حضور قلب ، خود پیروزی است.
نکته هفتم
ما تنها بایستی ، شرایط ایجاد حضور قلب را فراهم کنید و حضور قلب را از خدای سبحان ببینیم و بخواهیم و اگر ما بخواهیم تا با خودی خود در راه حرکت کنیم ، بیشتر زمین خورده و منیّت خود را صیقل داده ایم.
از محضر امام عصر علیه السلام می خواهیم تا با توجه ولایی شان ، ما را در اصلاح و همت در انجام این وظیفه مهم ، یاری نمایند .